Loon voor Later - FNV: verhaal Klaas Knot is onzin

woensdag 25 september 2019

President Klaas Knot van De Nederlandsche Bank heeft weinig vrienden gemaakt met zijn pleidooi om snel te korten op pensioenen. FNV-vicevoorzitter Tuur Elzinga noemde de –overigens niet nader onderbouwde- opmerking van Knot dat de rek eruit is, totale onzin. Ook bij de ouderenorganisaties is de vlam in de pan geslagen. Klaas Knot, de stoïcijnse Groninger, is losgeslagen van de werkelijkheid, vinden ze. Zijn verhaal klopt gewoon niet. Pensioenfondsen maken behoorlijke rendementen, er is geen noodzaak om te korten en er is zeker geen noodzaak om dat op stel en sprong te doen. Steeds prangender is de vraag welk belang de president van De Nederlandsche Bank met zijn stellige pleidooien precies dient.

Ook Draghi begrijpt het niet Ook in Europa ligt de Nederlandse Knot inmiddels onder vuur. Mario Draghi van de Europese Centrale Bank verwijt hem gebrek aan loyaliteit. Waarom werkte hij mee aan het omstreden besluit van de ECB om verder te gaan met het programma van monetaire financiering dat zo slecht uitpakt voor de pensioenen en keerde hij zich pas na afloop van de bijeenkomst in de publiciteit tegen dit beleid? Is dat niet dubbelhartig?

Waarom negeert DNB alle tegenargumenten?

De president van de Nederlandsche Bank houdt vast aan het door de overheid uitgedragen frame dat het slecht gaat met de pensioenfondsen. Dat is alleen zo als je er de rekenmethodiek van DNB op loslaat. Worden de gemiddelde rendementen meegenomen die pensioenfondsen op de beurs maken dan ziet het plaatje er veel rooskleuriger uit. Ook volgens FNV-vicevoorzitter Tuur Elzinga klopt het verhaal van DNB niet. Ja, de rekensommetjes zien er slecht uit als de dekkingsgraad wordt berekend met de rekenrente die door ECB-beleid tot vrijwel 0 is gedaald. Virtueel komt er dan de komende jaren te weinig geld binnen om de pensioenen op lange termijn te kunnen garanderen. Maar het is een Nederlandse keuze om de dekkingsgraad op deze gekunstelde manier te berekenen. In werkelijkheid komt er bij de pensioenfondsen behoorlijk wat geld binnen. Het wordt volgens financieel deskundige Pieter Lakeman onzichtbaar gemaakt door de manier waarop pensioenfondsen van DNB hun balans moeten opstellen. De pensioenfondsen staan er volgens hem 500 miljard beter voor dan Klaas Knot suggereert. Diens verhaal is voor de politieke bühne, bedoeld om politici onder druk te zetten in het spoor van DNB te blijven lopen. Maar is dat het juiste spoor?

Te ingewikkeld, weinig kritiek

Knot begon maandagochtend (23 september 2019) in De Telegraaf een publiciteitsoffensief om zo maximale druk uit te oefenen op de kamer in de hoop dat die zijn visie zal volgen. De verslaggever verzuimde om de DNB-baas de duimschroeven aan te draaien en hem te vragen op basis van argumenten te reageren op de kritiek van het groeiend aantal deskundigen dat zich verwondert over de manier waarop DNB het pensioendossier inkleurt. Nieuwsuur, het actualiteitenprogramma van de publieke omroep deed dit maandagavond nog eens dunnetjes over in een interview waarin elk tegenwicht ontbrak. De DNB-baas kreeg er onweersproken de gelegenheid om zijn zegje te doen. Tuur Elzinga, deze ochtend (24 september 2019) in de krant: ‘Zelfs als de pensioenfondsen de komende zestig jaar geen enkel reëel rendement zouden behalen, dan nog hebben ze genoeg geld in kas om aan al hun verplichtingen te voldoen’.

Wat is de waarheid?

De strijd rond de pensioenen gaat allang niet meer alleen over de hoogte van de pensioenen, het gevecht gaat ook over de vraag wat in dit dossier de waarheid is en wat de achterliggende motieven zijn. Die vraag leent zich voor onafhankelijk onderzoek door journalisten die niet in het spoor van DNB lopen. De opvattingen over de houdbaarheid van het pensioenstelsel staan mijlenver uiteen. Niet beide waarheden kunnen kloppen. Dat Klaas Knot louter op basis van zijn autoriteit per definitie gelijk heeft of het goede doet is een achterhaalde gedachte.

Hier vindt u een overzicht van verhalen waaruit een andere visie naar voren komt.

Deze artikelen gaan over de rol van DNB